Povodom Međunarodnog dana maternjeg jezika, 21. februara, Ministarstvo za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog podseća da je negovanje i čuvanje maternjeg jezika od izuzetne važnosti za identitet svakog pojedinca, kao i da je obaveza države da obezbedi sve pretpostavke da se ovaj proklamovani cilj u praksi i ostvaruje.
Sa tom idejom, Republika Srbija je 2006. godine ratifikovala Evropsku povelju o regionalnim ili manjinskim jezicima Saveta Evrope, čime je pokazala želju da doprinese zaštiti i očuvanju multikulturalizma i višejezičnosti u Srbiji i Evropi.
Ratifikacijom ovog međunarodnopravnog akta, posvećenog zaštiti i unapređenju manjinskih jezika, naša država se obavezala da štiti sve jezike kojima se služe pripadnici nacionalnih manjina i to u obrazovanju, medijima, upravnim i sudskim postupcima, ekonomskom, društvenom i kulturnom životu. Ova prava propisuje i Ustav Republike Srbije i imaju bogatu i raznorodnu primenu u praksi.
Svesna značaja obrazovanja na maternjem jeziku u kontekstu očuvanja jezika nacionalnih manjina, Srbija obezbeđuje, osim na srpskom jeziku, celokupno obrazovanje na maternjem jeziku na još osam jezika: albanskom, bosanskom, bugarskom, mađarskom, rusinskom, rumunskom, slovačkom i hrvatskom jeziku. Osim toga, još osam jezika se izučava u okviru nastavnog predmeta Maternji jezik sa elementima nacionalne kulture: bunjevački, vlaški, makedonski, nemački, romski, slovenački, ukrajinski i češki jezik. Oko 60.000 dece pohađa nastavu na manjinskim jezicima na svim nivoima obrazovanja.
Pravo na informisanje na jeziku nacionalne manjine ostvaruje se u štampanim i elektronskim medijima. Na manjinskim jezicima se izdaju novine, časopisi, publikacije, zbornici, a elektronski mediji, radio i televizija, emituju programe na jezicima nacionalnih manjina, dok se, u novije vreme, jezici nacionalnih manjina koriste kao sredstvo informisanja i uopšte javne komunikacije, na internet portalima i društvenim mrežama.
U Srbiji je u službenoj upotrebi, pored srpskog jezika, još 12 jezika nacionalnih manjina, dok su vlaški i romski jezik u službenoj upotrebi u pojedinim naseljenim mestima.
Srbija je ponosna na politike multikulturalnosti koje postoje, naročito u delu višejezičnosti u javnosti. To je društvena i kulturna vrednost koja ni od koga i nikada ne sme da bude dovedena u pitanje ili osporavana, nego mora da se neguje i stalno razvija, što su i prakse vlasti u našoj zemlji.
Generalna skupština Unesko 1999. godine proglasila je 21. februar za Međunarodni dan maternjeg jezika, kao sećanje na studente koji su 21. februara 1952. godine ubijeni u Daki, u Istočnom Pakistanu, jer su protestovali zbog toga što njihov maternji jezik nije proglašen za zvanični. Unesko ukazuje da je jezička raznolikost sve ugroženija i da više od 40 odsto svetskog stanovništva nema pristup obrazovanju na jeziku koji govori ili razume.
Saopštenje Ministarstva za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog
