Fondacija Fridrih Ebert iz Prištine predstavila je Nacrt statuta Zajednice srpskih opština (ZSO), koju je izradila u partnerstvu sa Evropskim institutom za mir (EIP) u kojem se ističe da je "ZSO pravno lice osnovano u skladu sa Ustavom i pravnim sistemom Kosova".
U tekstu koji je 30. januara objavljen u celosti navodi se da je Statut najviši pravni akt ZSO, koji bi trebalo da usvoji Osnivačka skupština te zajednice, sastavljena od predstavnika skupština opština učesnica u skladu sa Zakonom o potvrđivanju Prvog sporazuma i Ustavom Kosova.
"Statut će biti usvojen pravnim aktom Vlade Kosova i preuzima snagu uredbe Vlade u skladu sa pravnim sistemom Kosova nakon što ga razmotri Ustavni sud", navodi se u predstavljenom tekstu.
Nacrtom se utvrđuje da je Skupština ZSO organ nadležan za izmene Statuta, kao i da njegove izmene i dopune moraju biti po istoj proceduri kao i procedure usvajanja.
Dodaje se da ZSO (u tekstu predstavljene kao Asocijacija/Zajednica) čini 10 opština (sa srpskom većinom) i zastupa njihove interese i interese njenih stanovnika.
Ističe se da je članstvo u ZSO dobrovoljno, a da se procedure za dodatno članstvo, isključenje iz članstva i raspuštanje ZSO utvrđuje Statutom.
"Asocijacija/Zajednica neće zameniti niti umanjiti prava i interese zajednica u Republici Kosovo, kako je to predviđeno njenim Ustavom i predviđeno pravnim sistemom", navodi se u nacrtu.
Prema tom nacrtu, aktivnosti Zajednice srpskih opština zasnivaju se na principima dobrovoljnog učešća njenih članova, unapređenja demokratije i lokalne samouprave, kao i poštovanja odredbi o zaštiti i zastupanju prava i interesa zajednica ugrađene u Ustav i zakone Kosova.
U nacrtu se navodi da opštinske vlasti pristupaju toj zajednici na osnovu odluke svojih skupština opština u skladu sa zakonskim odredbama koje regulišu odlučivanje tog opštinskog organa.
Prema tom nacrtu, ZSO se može raspustiti samo odlukom njene Skupštine koju je usvojila dvotrećinska većine njenih članova, dok u slučaju da odluku o raspuštanju donese Skupština, raspuštanje vrši Vlada Kosova.
"Asocijacija/Zajednica će imati svoje zvanične simbole, uključujući grb i zastavu, koje će dizajnirati Upravni odbor Asocijacije/Zajednice u skladu sa Ustavom Republike Kosovo i lokalnim zakonima", dodaje se u predloženom tekstu.
ZSO, prema tom nacrtu, ima pravo na sopstveni integralni budžet, bankovne račune i ima pravo da poseduje imovinu i da se bavi finansijskim transakcijama.
Savetnik Stejt departmenta Derek Šole i specijalni izaslanik SAD za Zapadni Balkan Gabrijel Eskobar istakli su formiranje Zajednice opština sa većinskim srpskim stanovništvom kao jedan od najvažnijih zadataka.
Dodali su da ispunjavanje te obaveze nije u suprotnosti sa ustavom Kosova, te da se izričito protive stvaranju "bilo kakvog entiteta koji bi ličio na Republiku Srpsku u Bosni i Hercegovini".
Uopšteno govoreći, ona bi bila struktura za opštine sa većinski etničkim srpskim stanovništvom, koja bi koordinisala pitanja i usluge kao što su obrazovanje, zdravstvena zaštita, urbano i ruralno planiranje i lokalni ekonomski razvoj, drugim rečima, funkcije za koje su sve opštine na Kosovu odgovorne, naveli su Šole i Eskobar u autorskom tekstu koji je preneo Košev.
To je, po njihovom mišljenju, način da se poboljša svakodnevni život ljudi, stvara poverenje između etničkih Srba i centralne vlade, obezbedi veća povezanost između severa i ostatka zemlje i stvori mehanizam za potpunije učešće Srba u građanskom životu Kosova.
Jednako je važno, kako su naveli, da je sprovođenje Sporazuma o ZSO neispunjena pravno obavezujuća međunarodna obaveza koja zahteva delovanje Kosova, Srbije i EU. Dodali su da je posvećenost SAD u pružanju podrške dijalogu koji se vodi uz podršku EU, i dalje tu.
Istakli su još i da ispunjavanje obaveze Kosova da osnuje ZSO ne podriva njegov ustav, niti ugrožava njegov suverenitet, nezavisnost ili demokratske institucije.
"Izričito se protivimo stvaranju bilo kakvog entiteta koji bi ličio na Republiku Srpsku u Bosni i Hercegovini", naveli su Šole i Eskobar.
Oni su ponovili da međunarodna zajednica ne nastoji da nametne rešenje i da u EU postoji četrnaest sličnih aranžmana.
"Umesto toga, od Kosova tražimo da pruži svoju viziju ove Zajednice i voljni smo da pružimo ekspertizu i političku podršku kako bismo osigurali da ona funkcioniše u najboljem interesu za sve stanovnike Kosova. Kosovo u okviru dijaloga koji se vodi uz podršku EU može da odbaci opcije koje ugrožavaju njegovu pravnu strukturu, ali ne može da odbija da ispuni svoje obaveze", naveli su.
Izvor. Beta
Foto: Beta/AP
