Ulazak devet novih zemalja u EU delovao bi skromno na budžet bloka dok bi povećao prihode sadašnjih članica, zaključak je analize briselskog nezavisnog instituta Brugel.
Prema analizi, nove članice bile bi neto korisnice budžeta i to bi sadašnje članice koštalo 0,17% bruto domaćeg proizvoda (BDP) preko budžeta Unije.
Potencijalni ulazak suseda EU sa Zapadnog Balkana, Ukrajine, Gruzije i Moldavije, po sadašnjim budžetskim pravilima Unije, uključio bi značajne neto transfere tim zemljama.
Takođe bi, ako se pravila o budžetskim alokacijama ne promene, koheziono finansiranje koje pomaže siromašnijim članicama da ekonomski stignu do evropskog proseka bilo smanjeno u mnogim regionima EU.
To je, navode istraživači Brugela, podstaklo bojazni oko budžetskog uticaja proširenja EU. Međutim, mit da će se neki trenutno neto korisnici novca EU pretvoriti u neto platiše u budžet treba opovrgnuti jer u svakoj kalkulaciji treba uzeti u obzir i koristi od novih članica.
Prema računicama briselskog instituta, uz nove članice budžet od 1.211 milijardi evra (za 2021-2027) bio bi povećan na 1.356 milijardi ili sa 1,12% BDP EU na 1,23%.
Potrošnja za koheziju bi sa 393 milijarde evra sadašnje EU pala na 361 milijardu dok bi devet novih članica dobilo ukupno 61 milijardu iz koheizionih fondova i ukupna koheziona potrošnja dostigla bi 22 milijarde.
Davanja za Zajedničku poljoprivrednu politiku bi, prema Brugelu, ostala na 379 milijardi evra ali bi suma, kada se uključi 113 milijardi potrošnje za tu politiku za devet novih članica, ukupnu alokaciju podigla na 491 milijardu.
Istovremeno bi potrošnja EU na susedstvo bila smanjena za 15 milijardi evra dok bi potrošnja za evropsku javnu administraciju porasla za sedam milijardi, izračunali su u Brugelu.
Dalje se podseća da je važan indikator za alokaciju novca iz kohezione politike regionalni BDP po stanovniku u odnosu na prosek EU. Regioni su klasifikovani u tri kategorije - manje razvijene (BDP po stanovniku ispod 75% proseka EU), regione u tranziciji (između 75 i 100%) i razvijenije (iznad 100%).
BDP po stanovniku devet potencijalnih novih članica znatno je ispod proseka EU i njihov ulazak u blok za posledicu bi imao smanjenje proseka Unije i neki manje razvijeni regioni prešli bi u tranzicione a neki tranzicioni u razvijenije.
Najveće smanjenje kohezionih finansija, prema Brugelu, osetile bi Italija i Španija, za po devet milijardi evra, a slede Portugal sa četiri milijarde i Mađarska i Rumunija sa po oko dve milijarde.
Potencijalnih devet novih članica bile bi neto korisnice iz budžeta EU, odnosno manje bi davale nego što bi primale. Neto trošak prijema tih devet zemalja za sadašnje članice bio bi 170 milijardi evra prema tekućim cenama za period 2021-2027. ili 26 milijardi godišenje, odnosno 0,17% BDP EU.
Briselski institut navodi da njihove kalkulacije nisu uzele u obzir šta će nacionalni budžeti dobiti u vidu dodatnih poreza i doprinosa kao rezultat ulaska devet zemalja. Takođe ukazuje da će proširenje stvoriti veće evropsko tržište od čega će koristi imati kompanije širom Unije.
Izvor: Dnevni evropski servis
Foto: Beta//European Commission/Dati Bendo
